SİNAN KOPARAN
Amazon Türkiye ve PwC Türkiye iş birliğiyle hazırlanan “Türkiye’de KOBİ’lerin E-Ticaret Görünümü” raporuna göre Türkiye’deki KOBİ’lerin yüzde 25,3’ü e-ticaret yaparken, yüzde 19’u önümüzdeki dönemde e-ticarete başlayacak. için hazırlanıyor. Ancak aynı hızlı büyüme e-ihracat tarafında görülmemektedir. Araştırmaya göre KOBİ’ler arasında e-ihracat penetrasyon oranı yüzde 4,1’de kalıyor.
Rapor, Türkiye’de KOBİ’lerin e-ihracat faaliyetlerine katılmamalarının temel nedeninin bilgi eksikliği olduğunu ortaya koyuyor. Ankete katılan KOBİ’lerin yüzde 76,8’i e-ihracatın ne olduğu ve nasıl yapılacağı konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıklarını vurguluyor. Örneğin KOBİ’lerin sadece yüzde 23,2’si e-ihracat terimlerini bildiğini belirtiyor.
Ankete katılan KOBİ’lerin yüzde 55’i, sınır ötesi e-ticaret yapma yeteneklerini sınırlayan en büyük zorluğun hedef pazar ve sektörel bilgi eksikliği olduğunu belirtiyor. Ayrıca, yanıt verenlerin yüzde 43’ü, özellikle satış sonrası olmak üzere uluslararası bir kitleye hitap edemeyecek kadar yetersiz müşteri hizmetleri süreçlerine sahip olduklarını düşünüyor. Yüzde 30 ise lojistiğe erişim olmadığı için e-ihracattan kaçınıyor.
Buna rağmen Türkiye’de e-ihracat hacmi 2019 yılından itibaren kademeli olarak artıyor. Euromonitor verilerine göre 2017-2022 yıllarını kapsayan 5 yıllık dönemde küresel sınır ötesi e-ticaret hacmi 2,5 kat artarken, e-ihracat hacmi 2,5 kat arttı. -Türkiye’de ihracat hacmi 2019-2022 ortasında 2,8 kat arttı.
Bu veriler, KOBİ’lerin yeterli destek ve rehberliğe sahip olmaları durumunda hızla büyüyebileceklerini göstermektedir. Amazon Türkiye Ülke Müdürü Richard Marriott, “Türkiye’de Amazon üzerinden satış yapan KOBİ sayısı 2022’de yüzde 50’den fazla artarak 45 bini aştı. KOBİ’lerin ihracat satışları 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 60’ın üzerinde artarak yaklaşık 500 milyon avroya ulaştı. KOBİ’lerin bir takım zorluklarla karşı karşıya olduğu kabul edilmelidir. Bu zorlukları ele almak ve KOBİ’lerin büyümesi ve gerçek potansiyellerine ulaşması için elverişli bir ortam yaratmak çok önemlidir.”
E-Ticaret Pandemide Kazandığı İvmeyi Düşürmüyor
Öte yandan tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de KOBİ’ler COVID 19 Pandemisinde yakaladıkları büyümeyi sürdürüyor. Ticaret Bakanlığı’nın E-ticaret Bilgi Sistemi (ETBİS) bilgilerine göre 2019 yılında 136 milyar TL olan e-ticaret hacmi, 2020 yılında 226 milyar TL’ye, 2021 yılında ise 381,5 milyar TL’ye ulaştı. Türkiye’de e-ticaret geçen yıla göre yüzde 109 artarak 800 milyar TL’ye ulaştı. Euromonitor tarafından yapılan pazar büyüklüğü iddiaları ise Türkiye’deki e-ticaret hacminin 2025 yılında mevcut hacmin 2,3 katı olacağını ve 2020-2025 ortasında yıllık yüzde 23,7’lik bileşik bir büyüme oranı yakalayacağını öngörüyor.
Raporda dikkat çeken bir diğer bilgi ise sosyal medya üzerinden yapılan ticaretin ivme kazandığı. Bulgulara göre, küresel trendlere paralel olarak Türkiye’de özellikle Z kuşağı arasında sosyal medya ticareti önemli ölçüde artıyor. Ayrıca 2022 yılının ilk 6 ayının Türkiye’deki prestiji ile e-ticaret işlemlerinin yaklaşık yüzde 76’sı taşınabilir cihazlar üzerinden gerçekleştiriliyor.
